Εργατική Πρωτομαγιά 2025
Τετάρτη 30 Απριλίου 2025
Η Εργατική Πρωτομαγιά, περισσότερο από μια τυπική επέτειος, αποτελεί έναν ζωντανό φάρο μνήμης, έναν διαρκή αγώνα και μια αστείρευτη πηγή προοπτικής. Στην καρδιά της, αντηχεί η ιστορική πορεία των εργαζομένων, ένας δρόμος στρωμένος με θυσίες και ακατάπαυστες διεκδικήσεις για την αυτονόητη αξιοπρέπεια στην εργασία και στη ζωή. Τιμούμε, λοιπόν, την κληρονομιά αυτών των αγώνων με αλληλεγγύη και αποφασιστικότητα για να χαράξουμε τη συλλογική μας πορεία προς ένα μέλλον κοινωνικής δικαιοσύνης. Η Πρωτομαγιά είναι η αδιάλειπτη υπενθύμιση πως τίποτα δεν χαρίζεται, αλλά όλα κατακτούνται με συλλογική οργάνωση και τη συνειδητοποίηση της ιστορικής μας ευθύνης.
Η Πρωτομαγιά καθιερώθηκε ως ημέρα παγκόσμιας εργατικής διεκδίκησης με αφετηρία την 1η Μαΐου 1886 στις Ηνωμένες Πολιτείες, όταν 400.000 εργάτες συμμετείχαν σε απεργίες απαιτώντας την καθιέρωση του οκτάωρου. Η τραγική κορύφωση των κινητοποιήσεων ήρθε με τη βίαιη καταστολή στην Πλατεία Χέιμαρκετ του Σικάγο και την εκτέλεση των αποκαλούμενων "Μαρτύρων του Σικάγο", που έκτοτε αναδείχθηκαν σε διαχρονικά σύμβολα της εργατικής πάλης. Η θυσία τους σφράγισε τη μετάβαση της Πρωτομαγιάς από απλό γεγονός σε παγκόσμιο σύμβολο τιμής και διεκδίκησης, με το τρίπτυχο «8 ώρες εργασία, 8 ώρες ανάπαυση, 8 ώρες ελεύθερος χρόνος» να αποκτά καθοριστική σημασία για τις σύγχρονες εργασιακές σχέσεις. Από τότε, η ημέρα αυτή αποτελεί σημείο αναφοράς για τα εργασιακά δικαιώματα σε παγκόσμιο επίπεδο, προβάλλοντας αιτήματα κοινωνικής ισότητας και αξιοπρέπειας.
Στην Ελλάδα, η Πρωτομαγιά συνδέθηκε εξίσου με σημαντικούς αγώνες της εργατικής τάξης, διαμορφώνοντας μια πλούσια ιστορική διαδρομή αντίστασης και θυσιών. Η πρώτη επίσημη εργατική συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε το 1893 στο Παναθηναϊκό Στάδιο, σηματοδοτώντας την αρχή της οργανωμένης διεκδίκησης. Οι δεκαετίες που ακολούθησαν σημαδεύτηκαν από στιγμές όπως οι αιματοβαμμένες διαδηλώσεις του Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη, όταν καπνεργάτες έπεσαν νεκροί από την καταστολή, και η μαύρη Πρωτομαγιά του 1944 στην Καισαριανή, με την εκτέλεση 200 κομμουνιστών από τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής. Οι ελληνικοί εργατικοί αγώνες δεν περιορίστηκαν μόνο στο εργασιακό πεδίο, αλλά συνδέθηκαν στενά με τον αντιφασιστικό αγώνα και την εθνική απελευθέρωση, αντανακλώντας τη βαθιά διαπλοκή κοινωνικής και πολιτικής διεκδίκησης στην πορεία για ελευθερία, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια.
Η μεταπολεμική περίοδος, και ιδιαίτερα μετά το 1982, υπήρξε προϊόν σκληρών, μακρόχρονων αγώνων της εργατικής τάξης, που απέσπασε με κόπο και θυσίες κατακτήσεις καθοριστικές για την αξιοπρέπεια της εργασίας. Το πενθήμερο, οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας ως ασπίδα απέναντι στην εργοδοτική αυθαιρεσία, η νομική κατοχύρωση της συνδικαλιστικής δράσης με τον Ν.1264/1982 και το αναφαίρετο δικαίωμα στην απεργία δεν χαρίστηκαν· κερδήθηκαν. Το ίδιο το Σύνταγμα αναγνωρίζει –τουλάχιστον τυπικά– πως χωρίς οργανωμένα συνδικάτα και συλλογική διεκδίκηση, η δημοκρατία είναι κούφια λέξη.
Όμως οι κατακτήσεις αυτές, όσο θεμελιώδεις κι αν είναι, δεν εξασφαλίζονται εφάπαξ. Απαιτούν διαρκή αγώνα και επαγρύπνηση. Κι αυτό αποδεικνύεται περίτρανα σήμερα, σε μια εποχή όπου η αντεργατική επίθεση είναι προφανής, συστηματική και μεθοδευμένη. Οι μνημονιακές πολιτικές και η ψήφιση του Ν.4808/2021 δεν αποτέλεσαν απλώς πισωγύρισμα, αλλά ανοιχτή ρήξη με τον πυρήνα του εργατικού δικαίου. Η ελαστική εργασία επιβάλλεται ως κανονικότητα, οι συλλογικές συμβάσεις ακυρώνονται στην πράξη ενώ το δικαίωμα στην απεργία στοχοποιείται ως "παρεμπόδιση της οικονομικής δραστηριότητας". Τα σωματεία, αντί να ενισχύονται, αντιμετωπίζονται ως απειλή. Πρόκειται για στρατηγική αποδόμησης των συλλογικών αντιστάσεων και ποινικοποίησης της ίδιας της έννοιας της διεκδίκησης. Σε αυτό το παρωχημένο σκηνικό, η ενίσχυση των εργατικών οργανώσεων, η ενότητα των αγώνων και η συμμαχία με κάθε μορφή κοινωνικής αντίστασης –από τους φοιτητές μέχρι τους περιβαλλοντικούς και αντιρατσιστικούς αγώνες– δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ζήτημα επιβίωσης, αξιοπρέπειας και αντιπαράθεσης απέναντι στην πλήρη απορρύθμιση της εργασίας και την ισοπέδωση του κοινωνικού ιστού.
Ως Πανελλαδικό Σωματείο Εργατοϋπαλλήλων της επιχείρησης Ε.Υ. Σκλαβενίτης, αναλαμβάνουμε τη δική μας ευθύνη ώστε να συνεχίσουμε να προσπαθούμε καθημερινά για:
- Τον ουσιαστικό και απαρέγκλιτο σεβασμό στους εργαζομένους και στα θεμελιώδη και αναφαίρετα δικαιώματά τους.
- Αξιοπρεπείς όρους αμοιβής και εργασίας για να διασφαλίζουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης και να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες του διαρκώς αυξανόμενου κόστους ζωής.
- Την αποτελεσματική ενίσχυση των μέτρων υγείας και ασφάλειας στους χώρους εργασίας, διασφαλίζοντας ένα εργασιακό περιβάλλον που σέβεται τον ανθρώπινο παράγοντα.
- Την αναγνώριση και την προστασία της εργασίας ως δικαίωμα, και όχι μόνο ως μέσο βιοπορισμού, ώστε να αποτελεί βασικό πυλώνα της κοινωνικής συνοχής.
Για αυτό, καλούμε κάθε συνάδελφο σε μια καθολική και αποφασιστική συμμετοχή στις Πρωτομαγιάτικες απεργιακές κινητοποιήσεις που θα πραγματοποιηθούν σε όλη τη χώρα. Ας εκπέμψουμε ένα ηχηρό και αδιαμφισβήτητο μήνυμα: Χωρίς την εργασία μας, η παραγωγή παραλύει, η κοινωνία αδρανεί. Εμείς αποτελούμε τον θεμελιώδη πυλώνα της οικονομίας και τον κινητήριο μοχλό της κοινωνικής ευημερίας. Συνεπώς, διαθέτουμε την αδιαπραγμάτευτη δύναμη να διεκδικήσουμε με αξίωση και σθένος την ποιότητα ζωής που μας αναλογεί. Η Πρωτομαγιά είναι η ημέρα της δικής μας ηχηρής απάντησης.